EBITDA-multiple: handige methode of schijnzekerheid?

“Deze onderneming is vijf keer de EBITDA waard.”
Zo’n uitspraak hoor je vaak in overnameland. De multiple-methode is immers breed geaccepteerd en op het eerste oog begrijpelijk en eenvoudig toepasbaar. Maar achter die eenvoud schuilen nogal wat haken en ogen.

Voordat we erin duiken: er bestaan meerdere manieren om de waarde van een onderneming te bepalen. De multiple-methode is slechts één van de mogelijkheden om de waarde te bepalen – en voor ons bij Bloom hooguit een vertrekpunt.

Wat is de EBITDA multiple methode?

Een multiple is een vermenigvuldigingsfactor. In de praktijk gaat het vaak om de EBITDA- multiple. Met behulp van de EBITDA-multiple wordt de ondernemingswaarde berekend.

EBITDA van een bedrijf uitgelegd

EBITDA staat voor earnings before interest, taxes, depreciation and amortization. In het Nederlands: winst vóór rente, belastingen, afschrijvingen en amortisatie. Het geeft een beeld van de operationele winstgevendheid van een onderneming, zonder dat financieringsstructuur of afschrijvingsmethodes het resultaat vertroebelen.

Verschil tussen EBITDA en EBIT

Naast EBITDA bestaat er ook de acroniem EBIT. Dit staat voor het resultaat na afschrijvingen en amortisatie, maar nog vóór rente en belasting. In het Nederlands duiden wij EBIT aan met bedrijfsresultaat.

Zo werkt de rekensom:

EBITDA × multiple = ondernemingswaarde

Let wel: de ondernemingswaarde is niet hetzelfde als de transactieprijs van een bedrijf. Om tot de transactieprijs te komen, zijn nog correcties nodig. Zo worden overtollige liquide middelen bij de ondernemingswaarde opgeteld en rentedragende schulden ervan afgetrokken. Dat verschil wordt in de praktijk nog weleens onduidelijk, met onaangename verrassingen tot gevolg.

Gebruik van multiples: de charme én de valkuil van eenvoud

De kracht van multiples? Ze zijn snel, duidelijk en eenvoudig te berekenen. Er is geen uitgebreide kasstroomprognose nodig, zoals bij een Discounted Cash Flow (DCF)-methode. Dat maakt deze aanpak laagdrempelig en kostenefficiënt. Maar, juist die eenvoud brengt risico’s met zich mee. Belangrijke factoren die een rol spelen bij de bedrijfswaardering worden namelijk gemakkelijk over het hoofd gezien. Hierdoor bieden multiples vaak slechts schijnzekerheid, zeker bij bedrijven die uiteindelijk niet overdraagbaar blijken te zijn.

Kortom, de verleidelijke eenvoud heeft een duidelijke keerzijde:

• Normalisatie nodig: De EBITDA is niet altijd direct geschikt als basis voor de multiple-berekening. Deze moet namelijk vaak worden gecorrigeerd, wat “normalisatie” wordt genoemd. Denk aan bijvoorbeeld privé-uitgaven, incidentele posten of een te hoge/lage managementfee. Pas na normalisatie van de EBITDA ontstaat een goed beeld van de structurele winstgevendheid van een bedrijf.
• Geen toekomstblik: Deze methode rekent met één EBITDA. Maar wat als de onderneming groeit, krimpt of net gestart is? De gerealiseerde EBITDA zegt daar weinig over en is mogelijk niet representatief.
• Investeringen blijven buiten beeld: EBITDA-Multiples veronderstellen dat afschrijvingen en investeringen aan elkaar gelijk zijn – wat lang niet altijd zo is. Vooral bij kapitaalintensieve of snelgroeiende bedrijven is die aanname meestal onjuist.
• Transactiecontext telt zwaar: Een multiple komt voort uit één specifieke deal, met unieke kopers, onderhandelingen en omstandigheden.
• Elke onderneming is uniek: Hier houden multiples weinig rekening mee. Factoren als afhankelijkheid van een paar klanten, sleutelpersonen of specifieke kennis kunnen een grote invloed hebben op de waarde van een bedrijf: dit soort nuances zie je niet terug in een gemiddelde multiple.

Kortom: een multiple is overzichtelijk en eenvoudig toe te passen, maar vertelt nooit het hele verhaal.

Bloom’s visie op multiples

De multiple is vaak een handig startpunt bij de waardering of prijsbepaling van bedrijven, bijvoorbeeld ter voorbereiding op een bedrijfsovername. De échte waarde zit in het begrijpen van de cijfers erachter: de context van de onderneming en het doel van de waardering. Wij gebruiken een multiple dus vooral als eerste richtingaanwijzer. Handig om snel gevoel te krijgen bij een waardering, maar ze zijn nooit het eindpunt.

Bij Bloom toetsen we onze DCF-waarderingen aan de in de markt waarneembare multiples. Wijkt de uitkomst sterk af? Dan onderzoeken we waar dat verschil vandaan komt. Pas als we de verschillen begrijpen, ontstaat een waardering die hout snijdt. De multiple is dus geen eindstation, maar een vertrekpunt.

Bloom takeaway: Laat je niet verleiden door de schijnbare eenvoud van multiples. Handig als start, maar pas waardevol in combinatie met een bredere analyse.